Wie herinnert zich ‘Opzij’, het nummer waarmee Herman van Veen eind jaren zeventig van de vorige eeuw furore maakte? Veel generatiegenoten zingen het waarschijnlijk nog woordelijk mee. “We moeten rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, opstaan en weer doorgaan.”
Het tempo, dat Herman van Veen zo treffend beschrijft, streven we ook na bij het realiseren van nieuwe natuur in Brabant. We grijpen elke kans aan om te versnellen en anderen te verleiden om met ons mee te doen; we springen erop in, vliegen erop af en duiken erop. En ja, er zijn ook tegenslagen (vallen), maar zoals in het nummer ‘Opzij’ laten we ons er niet door uit het veld slaan. Integendeel, we staan op en gaan door.
De metafoor van ‘vallen, opstaan en weer doorgaan’ past ook bij het kavelruilproces in De Maasheggen. Het UNESCO-gebied in het noordoosten van Brabant is het oudste cultuurlandschap van Nederland en van oudsher een plek waar natuur en landbouw elkaar tegenkomen én versterken. Denk bijvoorbeeld aan de meidoornhagen. Een belangrijke broedplaats voor dieren, maar ook nog steeds een natuurlijke afrastering zijn voor de weilanden in het gebied.
Drie jaar geleden is, onder aanvoering van Staatsbosbeheer, een kavelruilproject gestart. Met succes. In de afgelopen jaren is maar liefst 73 hectare aan kavels geruild, waarvan 80% deel uitmaakte van Natuurnetwerk Brabant. Dat ging niet altijd vanzelf. Gaandeweg zijn alle partijen, die betrokken waren bij het kavelruilproces in De Maasheggen, meer dan eens geconfronteerd met onverwachte en vaak ook lastige vraagstukken. Maar hoe groot de uitdaging ook was, niemand is bij de pakken neer gaan zitten. Ze hebben zich niet met het spreekwoordelijke ‘kluitje in de heg’ laten sturen, maar zijn doorgegaan met waar ze mee bezig waren. Op weg naar het gewenste einddoel.
Inmiddels is met dezelfde voortvarendheid een tweede kavelruilproject in De Maasheggen gestart. Toch vonden Staatsbosbeheer en wij het belangrijk om onze ervaringen uit de eerste fase aan het papier toe te vertrouwen. Voor onszelf, maar zeker ook voor al die kavelruilcoördinatoren en -projectgroepen die nieuwsgierig zijn naar de ervaringen van anderen. En voor wie er nog mee aan de slag wil: het evaluatiedocument, dat op onze site staat, bevat ook tal van nuttige én relevante tips.
Als wij het voor het zeggen hadden, dan zouden wij de tekst van Herman van Veen graag aanvullen. Met het woord ‘leren’. “We moeten rennen, springen, vliegen, duiken, vallen, leren, opstaan en weer doorgaan.”
Mary Fiers
directeur Groen Ontwikkelfonds Brabant
mfiers@brabant.nl